استفاده از شیرآلات پلیمری ساده‌ترین روش برای قطع و وصل جریان داخل سیستم‌های آبیاری محسوب می‌شوند. عمل قطع و وصل به واسطه مکانیزمی که داخل این شیرهای صنعتی طراحی و تعبیه شده صورت گرفته که بسته به نیاز می‌توان بهترین آنها را استفاده کرد.
این گروه از شیرآلات صنعتی در سایزهای مختلف از ½ اینچ تا 10 اینچ و در مدلهای بزرگتر در شیرهای پروانه‌ای ساخته و روانه بازار می‌شوند. ساختار شیرآلات پلیمری از سه قسمت اصلی بدنه، دسته و توپی یا دیسک تشکیل شده است. شیر توپی، شیر پروانه‌ای و شیر مهره ماسوره‌ای از متداول‌ترین و محبوب‌ترین مدلهای شیرآلات صنعتی می‌باشند.
طرز کار شیرهای پلیمری به صورت دستی و با کمک اپراتور است اما در برخی موارد، در سایزهای 4 اینچ و بالاتر، این محصولات به صورت پنوماتیکی و گیربکسی عرضه می‌شوند که امکان باز و بسته شدن اتوماتیک و راحت‌تر را نیز به آنها می‌افزایند.
انواع شیرآلات پلیمری کدامند؟
به طور کلی شیرآلات پلیمری مورد استفاده در صنایع به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند:
- شیر توپی پلیمری (Ball Valve)
- شیر پروانه‌ای (Butterfly Valve)
- شیر کشویی یا دروازه‌ای (Gate Valve)
شیر توپی پلیمری یا بال ولو چیست؟
یکی از پرکاربردترین شیرآلات صنعتی شیر توپی‌ها هستند. در این دسته از شیرها عملیات قطع و وصل جریان بی‌درنگ و بلافاصله پس از چرخش 90 درجه‌ای دسته اتفاق می‌افتد.
شیر توپی پلیمری
طرز کار شیر توپی یا بال ولو:
ساختار شیر توپی از 3 قسمت بدنه، دسته و توپی تشکیل شده است. دلیل نام‌گذاری این گروه از شیرآلات هم وجود توپی گرد است که یک حفره درون آن دیده می‌شود. در شرایطی که دسته و حفره روی توپی به موازات لوله و جریان باشند، جریان متصل بوده و در حالتی که دسته عمود به شیر و قسمت توپی بوده جریان قطع می‌گردد. شیر توپی پلیمری از سایز ½ اینچ تا 4 اینچی ساخته و به بازار عرضه می‌شوند. این شیرآلات که نقطه اتصال آنها به شکل رزوه‌ای طراحی شده در مدلهای رزوه نری و مادگی تولید می‌شوند. گاه ممکن است شیر توپی شما دچار نشتی شود. در صورت بروز چنین مشکلی ویدیو آموزشی نحوه رفع نشتی شیر توپی را مشاهده نمایید.
شیر توپی پلیمری ویسپار
مزایای شیر توپی پلیمری:
- امکان آب بندی بهتر
- قیمت مناسب
- تنوع سایز بالا متناسب با نیاز
- امکان قطع و وصل جریان به صورت یکباره
- ساختار و مکانیزم ساده
- دوام و عمر بالا
- مقاوم در برابر خوردگی
- تعمیر آسان
معایب شیر توپی پلیمری:
- به دلیل باز و بسته شدن سریع، امکان وارد کردن ضربه به سیستم توسط جریان وجود دارد.
- این شیرها امکان کنترل جریان را نداشته و به شیرهای آن (ON) و آف (OFF) معروف‌اند.
شیر پروانه‌ای یا باترفلای ولو چیست؟
شیر پروانه‌ای پلیمری عملکردی مشابه شیرهای توپی دارند با این تفاوت که در این مدل از شیرها به جای توپی داخل شیر یک دیسک پلیمری تعبیه شده که با چرخشی 90 درجه امکان قطع و وصل جریان را فراهم می‌کند. یکی دیگر از تفاوت‌های اصلی شیرهای پروانه‌ای با شیرآلات توپی نحوه اتصال آنها است. نقطه اتصال شیرآلات پلیمری پروانه‌ای به وسیله فلنج بوده و با پیچ به لوله و فلنج متصل می‌گردند. نکته قابل توجه این است که این شیرهای پروانه‌ای با مواد مختلفی ساخته شده و هر کدام در صنایع مختلفی کاربرد دارند. بنابراین توصیه می‌کنیم که قبل از استفاده از این محصولات اطلاعات لازم در مورد شیر به دست آورده و با آگاهی کامل خرید خود را انجام دهید. شیرآلات پلیمری پروانه‌ای عموما از سایز 2 تا 10 اینچ در بازار موجود می‌باشند.
شیر پروانه ای پلیمری ویسپار
مزایای شیر پروانه‌ای پلیمری:
- قیمت بسیار مناسب در مقایسه با انواع فلزی
- مقاوم در برابر خوردگی و مواد شیمیایی
- اماکن قطع و وصل جریان به صورت یکباره
- تنوع بالا در سایز
- امکان تحمل دما و شرایط اسیدی و بازی در نمونه‌های صنعتی
- سهولت در نصب و اجرا
- قابلیت تحمل فشار بالا
- قیمت مناسب نسبت به نمونه‌های مشابه
معایب شیر پروانه‌ای پلیمری:
- برای استفاده در دمای بالا قابلیت خود را از دست می‌دهند.
- در صورت بسته بودن برای مدت طولانی امکان قفل کردن وجود دارد.
شیر کشویی یا شیر دروازه‌ای چیست؟
شیر کشویی یا گیت ولو گروهی دیگر از شیرآلات پلیمری هستند که در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این شیرها دو دو مدل دسته کوتاه و دسته بلند به بازار عرضه شده تا عملیات قطع و وصل جریان به سهولت انجام پذیرد.
شیر دروازه ای پلیمری ویسپار
طرز کار شیر کشویی:
همانطور که از نام شیر دروازه‌ای پیداست، این شیرها به شکل بالا به پایین عمل کرده و توسط دیسکی که به دسته چرخان متصل شده عملیات قطع و وصل جریان را انجام می‌دهد. در واقع داخل شیرهای کشویی دیسکی تعبیه شده که با چرخاندن دسته به سمت راست به سمت پایین حرکت کرده و جریان را قطع می‌کنند و اگر دسته را برخلاف عقربه ساعت بچرخانیم دیسک به سمت بالا حرکت کرده و جریان وصل می‌شود. تفاوت عمده شیر کشویی پلیمری با سایر شیرهای صنعتی پلیمری، امکان دفن در زیر خاک است که بدون هیچ مشکلی می‌توان از آنها استفاده کرد.
شیر دروازه ای دارای تنوع سایز بسیار زیادی بوده و در مدلهای رزوه نری و مهره ماسوره به بازار عرضه می‌شوند. این شیر امکان کنترل جریان خروجی را برایتان فراهم می‌کند.
مزایای شیر کشویی پلیمری:
- امکان دفن شدن در زیر خاک
- ابزار مناسب برای کنترل جریان
- سهولت در استفاده
- قابلیت تحمل فشار بالا
- قیمت مناسب
معایب شیر کشویی پلیمری:
- به نسبت سایر شیرآلات، نصب سخت‌تری دارد.
- امکان قطع و وصل جریان به صورت یکباره وجود ندارد.
کاربرد شیرآلات پلیمری:
همانطور که گفته شد از شیرآلات پلیمری برای قطع و وصل و یا کنترل جریان داخل سیستم استفاده می‌شود. همین امر سبب شده تا این محصولات به سرعت جایگاه خود را در صنایع مختلف پیدا کرده و مورد استقبال عموم قرار گیرند. صنایع کشاورزی، پتروشیمی، نفت، گاز، فولاد، مس، صنایع غذایی، آزمایشگاه‌ها، ایستگاه‌های تصفیه آب، علوم زیستی و… از جمله مهمترین صنایعی هستند که از شیرآلات پلیمری استفاده می‌کنند.
چرا خرید شیرآلات پلیمری توصیه می‌شود؟
- شاید اولین و مهترین دلیل عملکرد بهتر شیرآلات پلیمری در مقایسه با شیرآلات فلزی، موضوع خوردگی و واکنشپذیری است. از جمله مشکلات عمده‌ای که شیرهای فلزی در محیط‌های اسیدی و بازی دارند، خوردگی دیسک و بدنه است که منجر به زنگ‌زدگی، پوسته پوسته شدن و… می‌شود. شیرهای پلیمری با مقاومت بالاتر در مقایسه با شیرآلات فلزی عملکردی بهتری را در این زمینه نشان می‌دهند. بنابراین دوام شیرآلات پلیمری بالاتر بوده و به دلیل مقاومت بیشتر در برابر خوردگی، آب‌بندی بهتری نیز خواهند داشت.
- شیرآلات پلیمری برای نگهداری نیازی به رنگ‌آمیزی ندارند. همین امر دوام و عمر این محصولات را در مقایسه با انواع فلزی بیشتر کرده است.
- شیرآلات پلیمری حتی در برابر خودرگی‌های هوا نیز مقاوم‌تر هستند.
- وزن کمتر شیر پلیمری در مقایسه با شیرهای فلزی، یکی دیگر از مزیت‌های این محصولات بوده که علاوه بر کاهش هزینه جابجایی و نصب، سهولت استفاده را نیز به همراه دارند.
- به طور کلی آب‌بند کردن شیرآلات صنعتی پلیمری به هنگام نصب بسیار ساده‌تر و راحت‌تر صورت می‌گیرد.
- در نهایت قیمت انواع شیرآلات پلیمری در مقایسه با نمونه‌های فلزی بسیار مناسب و به صرفه‌تر می‌باشد.
