راهنمای جامع ویژگی‌ چسب UPVC برای لوله و اتصالات چسبی

چسب UPVC دارای خصوصیات منحصربه‌فردی است که آن را برای استفاده در صنعت بخصوص تجهیزات استخر و جکوزی مناسب می‌کند. چسب یو پی وی سی راه‌حل چسباندن لوله و اتصالات یو پی وی سی است. در این مطلب از وبلاگ ویسپار درباره ویژگی‌ چسب UPVC برای لوله های چسبی صحبت می‌کنیم. ضمن بررسی سؤالات رایج در این زمینه درباره مراحل چسب کاری مفصل صحبت می‌کنیم.

چسب یو پی وی سی چیست و چه کاربردی دارد؟

چسب یو پی وی سی یا UPVC یک نوع چسب پلاستیکی است که برای اتصال قطعات پلاستیکی از جنس پلی وینیل کلراید (PVC) به کار می‌رود. این چسب با استفاده از مواد شیمیایی خاص، سطح لوله و اتصال UPVC را ذوب کرده و پس از خشک شدن، دو قطعه را به یکدیگر جوش می‌زند.

چسب مخصوص لوله های upvc دارای مقاومت بالایی در برابر رطوبت، فشار، حرارت و مواد شیمیایی است و برای لوله‌کشی‌های آب، فاضلاب، گاز، هوا و صنایع مختلف مناسب است.

ویژگی های چسب خوب برای لوله و اتصالات یو پی وی سی

به‌طورکلی ویژگی بارز چسب های UPVC این است که در برابر 3 عامل رطوبت، مواد شیمیایی و مایعات خورنده مقاوم هستند. طول عمر بالایی دارند و علاوه بر سازگاری با محیط‌زیست، بوی کمی دارند.

شاید بپرسید چسب مرغوب چه ویژگی‌هایی دارد؟ اگر قصد خرید چسب یو پی وی سی خوب را دارید بدانید که از ویژگی‌های اصلی یک چسب یو پی وی سی مرغوب این است که:

قابلیت تحمل فشار 16 بار و حتی بیشتر را داشته باشد.
از نظر سیال بودن باید روان باشد. یعنی نه خیلی مایع و نه خیلی سفت باشد.
گره گره نباشد و روان باشد.
چسب upvc باید سریع خشک شود.
حتی‌الامکان بوی کمی داشته باشد.

بنابراین همه موارد بالا را در نظر بگیرید و سپس اقدام به خرید چسب UPVC کنید.

نحوه چسب کاری لوله و اتصالات UPVC

در این بخش سعی داریم با در نظر گرفتن شرایط آب‌وهوای مختلف، نحوه چسب زدن لوله یو پی وی سی چسبی را به شما توضیح دهیم.

چسب زدن لوله چسبی در هوای گرم

نکات مهم در زمان استفاده از چسب UPVC در محیط‌های گرم عبارت‌اند از:

برای چسب زدن لوله UPVC در گرما، سطوح اتصال را در تاریکی نگهدارید و با پارچه خیس خنک و خشک‌کنید.
چسب کاری را بهتر است در صبح انجام دهید و دو سطح را سریع به هم بچسبانید.
چسب یو پی وی سی را قبل از استفاده هم بزنید و قبل از فشار واردکردن به سیستم، حداقل 12 و برای اندازه لوله بالای 8 اینچ 24 تا 48 ساعت صبر کنید.
پرایمر و چسب را همیشه به‌صورت مایع و گرم نگهدارید و در محفظه‌های کوچک حمل کنید.
اگر چسب به حالت ژل درآمده است، آن را در محیط گرم به مدت ۲۴ ساعت قرار دهید و یا تکان دهید.

چسب زدن لوله چسبی در هوای سرد

نکات مهم در زمان چسب زدن لوله یو پی وی سی در هوای سرد عبارت‌اند از:

درصورتی‌که چسب در دمای خیلی سرد نگه‌داشته شده و به حالت ژل است، می‌توان با قرار دادن آن در یک محیط گرم (۱۵ تا ۳۲ درجه سانتی‌گراد) به مدت ۲۴ ساعت دوباره آن را احیا کرد. برای سرعت بخشیدن به روند، سعی نکنید آن را به‌طور مصنوعی گرم‌کنید. قبل از استفاده، چسب را به‌شدت تکان دهید.
رطوبت حاصل از یخ و برف را از سطوحی که قرار است به هم متصل شوند، به‌خصوص از انتهای لوله و همچنین اتصالات و سوکت شیرها از بین ببرید.
اطمینان حاصل کنید که لوله، اتصالات و شیرآلات قبل از شروع استفاده از پرایمر و چسب در دمای یکسان قرار دارند.
تا حد امکان چسب یو پی وی سی را در یک محیط گرم آماده‌سازی کنید.
در صورت عدم استفاده، مقادیر زیاد پرایمر و چسب را در یک مکان گرم بالاتر از ۴ درجه سانتی‌گراد نگهداری کنید و مطمئن شوید که در حالت مایع باقی بمانند.
استفاده از محفظه‌های کوچک‌تر برای انتقال چسب UPVC به محل کار مونتاژ توصیه می‌شود.

در محیط گرم و مرطوب چطور از چسب UPVC استفاده کنیم؟

برای چسب زدن اتصالات و لوله های UPVC این نکته را بدانید که در شرایط آب و هوایی مرطوب به ۵۰% زمان بیشتری نیاز دارید. چون رطوبت اغلب به گرما وابسته است و تأثیر مستقیمی بر زمان عمل‌آوری چسب دارد. بنابراین هرچه یک محیط مرطوب‌تر باشد، فضای کمتری برای تبخیر در هوا وجود دارد.

پس به‌عنوان یک قاعده کلی:

چسب کاری لوله‌ها در محیط‌های مرطوب و نمناک، زمان بیشتری نسبت به محیط‌های خشک نیاز دارد.

زمان خشک شدن چسب upvc

در بخش قبل درباره زمان خشک شدن چسب یا زمان یکپارچگی چسب صحبت کردیم. بهتر است بدانید که چسب های UPVC به لحاظ زمان اتصال یا سرعت خشک شدن، دارای دو دسته‌بندی هستند:

فست ولد (Fast Weld): دارای زمان خشک شدن و اتصال کمتری بوده و به دلیل سریع خشک شدن برای لوله و اتصالات سایز کوچک مناسب هستند.

مدیوم ولد (Medium Weld): برای لوله‌های سایز بزرگ‌تر مثلاً بالاتر از 110 میلی‌متر مورداستفاده قرار می‌گیرند؛ چون به دلیل وجود سطوح بیشتر و بزرگ‌تر، چسب و اتصالات و فیت کردن آن‌ها در یکدیگر، به زمان بیشتری احتیاج دارد.

7+1 مرحله چسب کاری در اتصال لوله‌ های UPVC

اتصال لوله‌ های UPVC یکی از مراحل مهم در نصب و اجرای تأسیسات استخر و جکوزی، آب و فاضلاب است. به‌طور مثال اگر لوله و اتصالات UPVC استخری به‌درستی انجام نشوند، ممکن است باعث نشت آب، کاهش فشار، خرابی شیرآلات و آسیب به ساختمان شوند. بنابراین، باید با دقت و توجه به نکات زیر محل اتصالات UPVC با چسب را چک کنید:

1- قبل از اتصال لوله‌ها، باید سطح داخلی و خارجی لوله‌ها و اتصالات فشارقوی را با یک پارچه خشک و تمیز پاک‌کنید. همچنین باید از وجود هرگونه گردوغبار، روغن، چسب، رنگ و … روی آن‌ها اطمینان حاصل کنید.

2- برای اتصال لوله‌ های UPVC ابتدا از کلینر یو پی وی سی به‌عنوان پاک‌کننده UPVC استفاده می‌کنیم. این ماده به‌صورت شفاف بی‌رنگ است. کلینر وظیفه چربی زدایی و از بین بردن هرگونه ماده اضافی از روی لوله‌ها را دارد.

3- بعد از یک تا دو دقیقه، سطح لوله را به پرایمر (primer) آغشته می‌کنیم. پرایمر ماده‌ای بنفش‌رنگ است که برای ایجاد زبری در سطح لوله با ایجاد خلل و فرج و جلوگیری از نشتی استفاده می‌شود. مدت خشک شدن پرایمر هم به‌طور متوسط بین یک تا دو دقیقه است.

4- بعد از پرایمر زدن، باید با استفاده از یک قلم‌مو یا قطعه پلاستیک نرم، چسب مناسب لوله و اتصالات چسبی را به‌صورت یکنواخت روی سطح داخلی اتصال و سطح خارجی لوله بمالید. باید دقت کنید که چسب را به مقدار کافی و نه زیاد و نه کم بمالید. همچنین باید سرعت عمل خود را تنظیم کنید زیرا چسب به‌سرعت خشک می‌شود.

5- دقت داشته باشید که برای تست سیستم حداقل 12 ساعت زمان نیاز است. البته که این زمان درگذشته 24 ساعت بود. اما با استفاده از مواد مرغوب مثل چسب یو پی وی سی هیدروسل این مدت‌زمان به 12 ساعت کاهش پیدا کرده است.

6- دقت داشته باشید که باید از چسب UPVC خوب مثل چسب یو پی وی سی هیدروسل استفاده کنید. چسبی یو پی وی سی را می‌توانید از فروشگاه‌های تخصصی تأسیسات استخر و جکوزی و فشارقوی تهیه کنید. باید دقت کنید که چسب منقضی نباشد و قبل از استفاده به‌خوبی تکان داده شود.

7- سپس باید لوله را به‌صورت عمودی درون اتصال قرار داده و با فشارقوی به داخل فروکنید. سپس لوله را حدود 90 درجه بچرخانید تا چسب به‌خوبی پخش شود. بعدازآن لوله را در موقعیت نهایی قرار دهید و از حرکت دادن آن خودداری کنید.

8- اگر چسب اضافی از محل اتصال خارج‌شده باشد، باید با یک پارچه خشک و تمیز آن را پاک‌کنید. باید دقت کنید که از هیچ ماده حلال یا تمیزکننده‌ای برای پاک کردن چسب استفاده نکنید زیرا ممکن است باعث آسیب به لوله‌ها و اتصالات شوند.

هشدار: ترتیب کلینر پرایمر و چسب را حفظ کنید!

دقت داشته باشید که اگر هر یک از مواد مورداستفاده در مراحل چسب‌کاری لوله و اتصالات چسبی را حذف کنید به مشکل برمی‌خورید. حذف کلینر باعث کم شدن فشار قابل‌تحمل، حذف پرایمر باعث نشتی سیستم و عدم چسب کاری صحیح منجر به عدم عملکرد صحیح مورد انتظارتان خواهد شد.

سؤالات پرتکرار در زمینه چسب و چسب کاری اتصالات چسبی

در این بخش به 4 سؤال متداول درباره چسب یو پی وی سی پاسخ می‌دهیم.

1- ترتیب استفاده از چسب و کلینر و پرایمر در لوله های UPVC چیست؟

برای اتصال لوله و اتصالات UPVC ابتدا با استفاده از کلینر سطوح موردنظر را تمیز می‌کنیم، در مرحله دوم از پرایمر استفاده کرده که قدرت نفوذ چسب را افزایش داده و زبری ایجاد کنیم؛ در مرحله آخر از چسب استفاده می‌کنیم.

2- انواع چسب یو پی وی سی کدام است؟

انواع مختلفی از چسب‌ها نظیر چسب یو پی وی سی هیدروسل یا چسب UPVC پیمتاش در بازار وجود دارند. رنگ‌بندی این چسب‌ها هم ممکن است متفاوت باشد. مثلاً چسب طوسی از انواع رایج چسب‌ لوله یو پی وی سی است. تعدادی از انواع چسب یو پی وی سی عبارت‌اند از:

چسب یو پی وی سی هیدروسل (Hydro & Seal)
چسب یو پی وی سی بیلی (bailey)
چسب ez weld
چسب یو پی وی سی ولدان (WELD-On)
دربی
تانگست آکوا
تایگر
تارنیت

3- بهترین چسب یو پی وی سی کدام است؟

برندهای مختلفی از چسب های UPVC در بازار وجود دارند. برخی از برندها داخلی و برخی وارداتی هستند. در این‌ بین یکی از بهترین چسب‌های یو پی وی سی که قدرت چسبندگی بالا و درعین‌حال بوی کمی هم دارد، چسب طوسی ویلدان (WELD-ON) است.

4- چطور لوله چسبی را چسب بزنیم؟

نحوه چسب زدن لوله و اتصالات UPVC به این صورت است که باید ترتیب کلینر، پرایمر و چسب را رعایت کنیم. یعنی ابتدا از کلینر برای تمیز کردن، از پرایمر برای افزایش قدرت نفوذ چسب و در مرحله آخر از چسب برای چسباندن لوله چسبی استفاده کنیم.